သွ်စ္ေသာင္းပုထိုးေတာ္မြမ္းမံထားသည့္ပံု
“သဇင္ပန္းခိုင္တစ္ၿမိဳင္ၿမိဳင္ ရခိုင္ဘုရားေပါင္း” ဆိုသည့္စကားႏွင့္အညီ ေ႐ွးေဟာင္းသမိုင္း၀င္ဘုရားေစတီ၊ ပုထိုးမ်ားကို ေျမာက္ဦးပတ္၀န္းက်င္႐ွိေနရာအႏွံအျပားတြင္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႕မ်ားျပားလွသည့္ သမိုင္း၀င္ေစတီပုထိုးႀကီးမ်ားထဲတြင္ သီရိသူရိယစႏၶာမဟာဓမၼရာဇာဘြဲ႕ခံ”မင္းဗာဘုရင္ႀကီးသည္ သကၠရာဇ္ (၈၉၃)၊ ေအဒီ ၁၅၃၁ ခုႏွစ္တြင္ တည္ထားခဲ့သည့္ သွ်စ္ေသာင္းပုထိုးေတာင္ႀကီးမွာ အထူးထင္႐ွားလွပါသည္။
သွ်စ္ေသာင္းပုထိုးေတာ္ႀကီးဟုေခၚဆိုရျခင္းမွာ ရခိုင္ပိုင္ေဒသျဖင့္သည့္ ဘဂၤါ ၁၂ ၿမိဳ႕သည္ သူရတန္ဘုရင္မ်ား လက္ထဲသို႕က်ေရာက္သြားသျဖင့္ ဘုရင္မင္းဗာႀကီးလက္ထက္တြင္ ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ရယူၿပီး ရန္အသြယ္သြယ္ကို (လံုး၀)ေအာင္ျမင္မွဳရ႐ွိခဲ့ျခင္း (သို႕မဟုတ္) ဘုရင္မင္းဗာသည္ စစ္တိုက္၍ ေအာင္ျမင္မွဳရ႐ွိ ခဲ့သျဖင့္ ဗုဒၶဂါယာသို႕ သြားေရာက္ၿပီး မဟာေဗာဓိေစတီေတာ္၌ ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေပသည္။
ရထားပန္းယိုင္ (၀ါ)ရထားဆြဲပြဲသည္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႕၏ ႐ိုးရာဓေလ့မ်ားထဲတြင္ ထင္႐ွားသည့္ ႐ိုးရာ အားကစားပြဲတစ္ခုျဖစ္သည္။ ရထားဆြဲပြဲတြင္ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ အႏိုင္မခံ အ႐ံႈးမေပးေၾကးစိတ္ဓာတ္ ခိုင္ခုိင္ျဖင့္ အားလံုးတက္ညီလက္ညီ စည္းစညး္လံုးလံုးပါ၀င္ကစားရသည္။ အခ်ဳိ႕၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း(သို႕) ေဘးၾကည့္႐ႈအားေပးျခင္းျဖင့္ လူတိုင္း၏ စိတ္ဓာတ္တက္ႀကြမွဳ၊ လန္းဆန္းမွဳတို႕ႏွင့္အတူ အမ်ဳိးသား အားမာန္မ်ားကို ျဖစ္ထြန္းေစပါသည္။ ရထားဆြဲပဲအစဥ္အလာသည္ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းဗာဘုရင္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ကာလမွစတင္ၿပီး ထြန္းကားလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ 
